Powrót do herbu z 1925 roku
„… 17 grudnia 1990 roku Rada Miejska we Włocławku określiła herb w Statucie Miasta. Przywrócony został herb obowiązujący od 1925 roku do 1939 roku i w pierwszych latach powojennych. Herb miejski powrócił do pełnych funkcji jako znak samorządu terytorialnego na mocy ustawy o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 roku …” – dowiadujemy się z różnych publikacji traktujących o herbie Włocławka. Czy tak jest w istocie?
Pomijając fakt dość ubogiego opisu herbu m. Włocławek zawartego w Statucie Miasta z 17 grudnia 1990 roku, § 3 punkt 1 – „Herbem miasta Włocławka jest w czerwonej tarczy srebrny mur blankowany ze złotą zamkniętą bramą, nad murem trzy baszty, z których dwie boczne mniejsze blankowane, zaś środkowa większa nakryta złotą infułą biskupią.”, mamy do czynienia z „niewielką” pomyłką mówiącą, że przywrócono herb z roku 1925. Jest to herb powstały z połączenia symboli, które udało się zebrać i udokumentować z okresu od 1886 roku do roku 1930.
Lata 1886 – 1924. Symbole te mają wspólne cechy – środkowa wieża jest blankowana, nad wieżą widnieje infuła biskupia ze wstążkami (łac. vittae) lub bez, otwory okienne nie występują we wszystkich przedstawieniach. Poniżej kilka przykładów.
Lata 1926 – 1930, 1938. W herbie znajduje się pięć otworów okiennych, środkowa wieża bez blankowania zwieńczona infułą biskupią bez wstążek. Taki herb znalazł się także w czasopiśmie „Dzień bydgoski”, wydanie specjalne z 1 kwietnia 1938 roku. Czasopismo wydano z okazji zmian granic administracyjnych. Poniżej trzy przykłady herbów. 1926 – „Rozwój samorządu m. Włocławka w Polsce odrodzonej”, 1929 – „Przewodnik po wystawie miast i Związku Miast Polskich na powszechnej wystawie krajowej w Poznaniu 1929 r.”, 1930 – „Zadrzewienie miasta Włocławka”.
Trudno doszukać się bezpośredniego podobieństwa herbu z roku 1925 jaki przesłany został do Związku Miast Polskich w wyniku kwerendy mającej na celu zebranie wiadomości o polskich herbach miejskich. Poniżej barwne przedstawienie herbu widniejącego na okładce publikacji Wydawnictwa Miejskiego Komitetu Regionalnego z 1930 roku „Zadrzewienie m. Włocławka” (kolory zgodne ze szrafowaniem), który można uznać za „podobny” do obecnie obowiązującego (od 1990 roku). Trzy wspólne cechy: tynktura, kształt tarczy herbowej (francuska) i nadmierne uplastycznienie otworów okiennych.
Niemal wszystkie cechy wspólne godła Włocławka posiada symbol z roku 1917 umieszczony na pieczęci w Książce Rzemieślniczej czeladnika kunsztu zdunów wydanej dnia 17 stycznia 1919 roku (w godle mur ceglany) oraz na przedstawieniu umieszczonym na moście nad rzeką Zgłowiączką (obecnie ul. kard. S. Wyszyńskiego) od strony włocławskiej katedry (w godle mur z ciosów kamienny). Jedynym elementem niezgodnym ze współczesnym herbem jest brak blankowania na środkowej wieży zwieńczonej infułą biskupią. Jest tyle samo otworów okiennych (trzy), umieszczonych w tych samych miejscach, dwa w murze oddzielone bramą i jeden na środkowej wieży. Wyjątkowe podobieństwo infuły biskupiej z krzyżem równoramiennym. Przesadne blankowanie murów i dwóch bocznych wież. Nadmierne uplastycznienie okuć, zawiasów w bramie.
