Miasto Rządowe Brdów
Wstęp do opisu miasta Brdów (miasto Rządowe) z 1851 roku. Miasto w granicach administracyjnych powiatu włocławskiego, Guberni Warszawskiej Królestwa Polskiego.
Zapis oryginalny: „Podobnież nad brzegiem jeziora położone, niewiadomo kiedy powstało, i komu założenie swoje winno. Tyle tylko pewna, że mu Król Zygmunt August przywilejem z roku 1552 pozwolił się rządzić prawem Niemieckiem, i że w ostatnich czasach należało do Starostwa Kolskiego.
Kościół tutajszy pod wezwaniem Św. Wojciecha w bardzo dawnych wiekach zbudowany, przeznaczony był pierwotnie na farę. Dopiero w roku 1436 Władysław Jagiellończyk Król Polski osadził przy nim zakon Św. Pawła pustelnika, których to zakonników uroczyste wprowadzenie odbyło się w dniu 17 Sierpnia 1437.
Była to podówczas szczupła świątynia. W różnych czasach rozszerzali ją i przyozdabiali Ks. Paulini, w ostatnich zwłaszcza latach zeszłego wieku, powiększyli wąskie jej okna, i wystawili przy niej dosyć ozdobną wieżę, której wierzchołek miedzią jest pokryty…”