Miasto Rządowe Przedecz

Wstęp do opisu miasta Przedecz (miasto Rządowe) z 1851 roku. Miasto w granicach administracyjnych powiatu włocławskiego, Guberni Warszawskiej Królestwa Polskiego.

Zapis oryginalny: „Pierwotnie było własnością kapituły Gnieźnieńskiej i dopiero król Kaźmirz Wielki nabył je od Arcybiskupa Jarosława w zamian za inne dobra. Później było stolicą powiatu, i miało starostwo grodowe.

Zamek wystawiony zapewne przed Kaźmirza Wielkiego naumyślnie usypanym wzgórku nad jeziorem już w roku 1789 był zniszczonym. Pozostała tylko wysoka okrągła wieża bez przykrycia, w której się akta grodzkie mieściły, i mała słomą kryta chałupka w obrębie jego murów. Starostwie albowiem dla dogodności swojej inny sobie pałac po drugiej stronie jeziora wystawili.

Ruina zamku Przedeckiego dotrwała aż do naszych czasów. Przerobiono ją na kościół dla gminy Ewangelickiej, ale nowa ta budowla choć jeszcze nie wykończona, ciągłej potrzebuje naprawy, głównie z tego powodu, że jej fundamenta nie spoczywają na pokładzie ziemi naturalnym, ale tkwią tylko w ręką ludzką usypanem wzgórku. Co z dawnego pozostało zamku, to jest wieża, część muru i obszerne a głębokie piwnice, to się w dobrym stanie utrzymuje.”